De meeste kattencommunicatie verloopt via lichaamstaal, maar katten maken ook gebruik van geluiden om te communiceren met hun mensen. Bekende geluiden zijn onder andere het harmonieuze spinnen en het miauwen, dat afhankelijk van de toonhoogte verschillende betekenissen kan hebben, zoals “Geef me eten!”, “Laat me eruit!” of “Speel met me!” Het sissen en grommen van katten is echter iets moeilijker te interpreteren, vooral als er geen duidelijke aanleiding lijkt te zijn. Waarom sissen katten dan?
Waarom sissen katten?
Sissen is een aangeboren geluid dat zelfs kittens al kunnen produceren. Het wordt veroorzaakt doordat de kat zijn bek opent, zijn bovenlip optilt en krachtig lucht naar buiten duwt, waardoor het typische sissende geluid ontstaat. Om te kunnen sissen, moet de kat eerst diep ademhalen; de duur en het volume van het gesis hangen af van de intensiteit van de uitademing. Soms kan de kat bij het sissen ook zijn tegenstander bespugen.
Ondanks zijn dreigende karakter is het sissen van een kat eerder een verdedigend signaal dan een teken van agressie. Een sissende kat bevindt zich meestal in een situatie waarin zijn privacy- of tolerantiegrens is overschreden. Het kan een reactie zijn op provocatie of dreiging wanneer de kat zich in het nauw gedreven voelt. Dit kan zich voordoen in echte noodsituaties, maar ook in alledaagse relaties tussen katten. Vaak treedt het sissen plotseling op, bijvoorbeeld tijdens het spelen wanneer een kat te ruw of te opdringerig wordt voor de ander.
Katten die sissen: de redenen
Wanneer je kat sist of gromt, kun je haar kalmeren met rustige woorden, maar het is raadzaam haar voorlopig niet aan te raken: een gespannen dier kan reageren door te bijten of met een klauwbeweging.
(lees verder onder de afbeelding)
– Angst: is er iets waar de kat acuut bang voor is, zoals een geluid, een ongewoon voorwerp, een vreemde geur? Of vermoedt ze misschien dat ze naar de dierenarts moet nadat ze de transportbox heeft gezien?
– Schrik: is de kat ergens bang voor geweest en voelt ze zich nog steeds bedreigd? Meestal gaat het sissen dan gepaard met een hoge rug.
– Nood: zijn er vreemden, opdringerige soortgenoten of drukke kinderen in de buurt die de kat lastig vallen? Naast sissen staat de kat op zijn tenen, met de haren recht omhoog, de oren naar achteren en een wijd uitstaande staart.
– Onzekerheid: veroorzaakt een verandering in zijn omgeving irritatie bij de kat, bijvoorbeeld een nieuw huisdier, een baby of een nieuwe partner, een ingrijpende verandering van omgeving door een verhuizing?
– Verdediging: probeert de kat zijn voerbak of slaapplek te verdedigen?
Wat te doen als de kat sist naar jou?
Waarom sissen katten, die vraag hebben we nu al beantwoord. Maar wat moet jij doen in zulk geval? Wanneer de huiskat gewend raakt om zonder duidelijke aanleiding naar mensen te grommen, buiten de eerder beschreven situaties, kan dit duiden op een speciale psychologische omstandigheid: een kat met een sterk ego die zichzelf als dominant tegenover zijn eigenaar presenteert.
Het is belangrijk om dergelijk gedrag zoveel mogelijk te voorkomen. Echter, het afleren van het sissen en grommen bij een kat is niet eenvoudig. Het is af te raden om naar de kat te blazen, omdat dit gebaar door de kat kan worden opgevat als dreigend gesis, wat tot irritatie kan leiden. In plaats daarvan is het beter om direct te reageren op elk ‘megalomaan’ gegrom van de kat met een scherp “Nee!” en hem vervolgens consequent een paar minuten te negeren.
(Bron: Maxi Zoo – Afbeeldingen: Unsplash)