Een man die Google Earth bekeek, stuitte op een ‘schokkende’ ontdekking in de Australische outback. Dit gebeurde toen een speleoloog satellietbeelden van de Nullarbor Plain, gelegen in het zuiden van Australië, aan het bekijken was. Hij ontdekte een ‘mysterieus litteken’ in het landschap, wat wetenschappers intrigeerde. Wat hen vooral verbaasde, was het feit dat de gebeurtenis waarschijnlijk onopgemerkt was gebleven zonder de kracht van moderne technologie.
Het tornadolitteken en de wetenschappelijke betekenis
Dr. Matej Lipar, Adjunct Research Fellow aan Curtins School of Earth and Planetary Sciences, gaf in een column voor de Daily Mail uitleg over de vondst. Hij stelde dat het ‘litteken’ het gevolg was van een tornado, waarvan niemand eerder op de hoogte was. Volgens Dr. Lipar was het litteken een ‘opmerkelijk voorbeeld van de wreedheid van de natuur’ die onopgemerkt was gebleven. Door satellietbeelden over meerdere jaren te vergelijken, werd vastgesteld dat de tornado tussen 16 en 18 november 2022 plaatsvond. Dr. Lipar benadrukte het belang van het nauwkeurig voorspellen van tornado’s om gemeenschappen tijdig te kunnen waarschuwen. Het Nullarbor tornadolitteken bood daarom waardevolle inzichten voor wetenschappelijk onderzoek.
De Nullarbor Plain en de ontdekking van het litteken
De Nullarbor Plain is een afgelegen en droog gebied in het zuiden van Australië, zonder veel begroeiing. De man die het litteken ontdekte, gebruikte Google Earth om het gebied af te speuren naar grotten en andere karstkenmerken, een type landschap dat ontstaat in kalksteengebieden. Het litteken trok de aandacht van Dr. Lipar en zijn collega’s, die samen met een netwerk van onderzoekers en ontdekkingsreizigers de karst van de Nullarbor bestuderen.
(lees verder onder de afbeelding)
Afmetingen en kenmerken van het litteken
Het litteken strekt zich uit van West-Australië over de grens naar Zuid-Australië en bevindt zich 20 kilometer ten noorden van de Trans-Australian Railway, 90 kilometer ten oostnoordoosten van Forrest, een voormalige spoorwegnederzetting. In mei reisde Dr. Lipar met een groep collega’s naar de locatie en ontdekte dat het litteken maar liefst 11 kilometer lang was en tussen de 160 en 250 meter breed. De onderzoekers observeerden opvallende ‘cycloïdale markeringen’, die werden gevormd door de zuigwervelingen van de tornado. Dit wees erop dat de tornado waarschijnlijk een sterke F2 of F3 categorie had, met destructieve winden van meer dan 200 kilometer per uur.
Unieke kenmerken van de tornado
De tornado duurde naar schatting tussen de zeven en 13 minuten en het litteken suggereert dat de wervelwind met de klok mee bewoog. Interessant is dat er slechts drie tornado’s eerder zijn gedocumenteerd op de Nullarbor Plain. Dit is waarschijnlijk te wijten aan het afgelegen karakter van het gebied, waar weinig ooggetuigen zijn, en het feit dat de tornado’s geen schade aan eigendommen of infrastructuur veroorzaakten. Opmerkelijk genoeg vonden al deze tornado’s plaats in november, net zoals de recente ontdekking.
(Intropic: Unsplash)