Vijf jaar geleden brak de coronacrisis uit, een periode waarin virologen een centrale rol speelden in de media en het beleid. Dagelijks verschenen experts op televisie om de bevolking te informeren over het virus, de verspreiding en de bijbehorende maatregelen. Eén van de meest prominente stemmen in die tijd was viroloog Marc Van Ranst. In een interview met Het Nieuwsblad blikt hij terug op die intense periode en deelt hij inzichten over wat er beter kan bij toekomstige gezondheidscrisissen.
Crisisbeheer onder druk: snel handelen zonder debat
Volgens Van Ranst werd in het begin van de pandemie snel gehandeld, zonder ruimte voor lange debatten. “We moesten onmiddellijk ingrijpen. Er was geen tijd om eindeloos te discussiëren over wat de beste strategie was,” vertelt hij. Dit leidde tot doortastende maatregelen, maar ook tot uitdagingen in de communicatie en implementatie ervan.
Een van de grootste problemen was de verspreiding van desinformatie via sociale media. Van Ranst benadrukt dat de impact hiervan veel groter was dan aanvankelijk werd gedacht. “Fake news en misinformatie brachten de volksgezondheid in gevaar, en we hadden moeite om hier adequaat op te reageren,” geeft hij toe. Ondanks de inzichten uit die periode, is er volgens hem teleurstellend weinig gedaan om dit probleem structureel aan te pakken.
De uitdagingen in communicatie en crisisaanpak
Een ander belangrijk leerpunt uit de coronacrisis is de noodzaak van een eenduidige en heldere koers in crisistijden. Van Ranst erkent dat niet alle bevolkingsgroepen even goed bereikt werden met de overheidscommunicatie. “Sommige maatregelen waren moeilijk uit te leggen, en niet iedereen voelde zich aangesproken door de boodschap,” zegt hij.
Hij wijst erop dat een pandemie niet om perfectie vraagt, maar wel om effectiviteit en leermomenten. “Het is belangrijk dat we leren uit onze fouten, zodat we bij een volgende crisis een groter deel van de bevolking kunnen bereiken en beter onderbouwde maatregelen kunnen nemen.”
Wat moet er beter bij een toekomstige pandemie?
Van Ranst pleit voor een sterkere aanpak van misinformatie en een duidelijkere communicatiestrategie. Dit kan door:
- Betere samenwerking tussen overheidsinstanties en media om fake news sneller te ontkrachten.
- Gebruik van meerdere communicatiemiddelen om diverse bevolkingsgroepen te bereiken.
- Een eenduidig crisisbeleid dat snelle en coherente besluitvorming mogelijk maakt.
Hoewel de coronacrisis inmiddels achter ons ligt, blijft de kans op toekomstige pandemieën reëel. De inzichten van experts zoals Van Ranst zijn dan ook cruciaal om beter voorbereid te zijn en sneller te handelen wanneer de volgende crisis zich aandient.
(Afbeelding: YouTube)