Vlees is een vaste waarde in het dieet van miljoenen mensen wereldwijd. Toch groeit het bewustzijn dat niet elk type vlees even gunstig is voor onze gezondheid. Hoewel rood vlees al jaren ter discussie staat, blijkt uit recente inzichten dat vooral één specifieke soort vlees de alarmbellen doet rinkelen bij gezondheidsdeskundigen.
Het vlees dat je beter kunt vermijden
Wat volgens experts het grootste gevaar vormt, is niet per se het rood vlees zelf, maar het bewerkt vlees. Dit omvat onder andere ham, worst, salami, hotdogs, bacon, nuggets en andere kant-en-klare vleesproducten. Deze vormen van vlees zijn populair in fastfood, in kant-en-klaarmaaltijden en in veel westerse keukens. Hun gemak en smaak maken ze geliefd, maar artsen slaan steeds luider alarm over de gevolgen ervan.
Wat is bewerkt vlees precies?
Bewerkt vlees wordt gedefinieerd als vlees dat is gemodificeerd door roken, drogen, zouten of het toevoegen van conserveringsmiddelen. Deze technieken worden gebruikt om de smaak te verbeteren of de houdbaarheid te verlengen. Volgens experts maakt dat bewerkt vlees “veruit het ongezondste vlees” als je kijkt naar de gezondheidseffecten bij regelmatige consumptie.
Waarom bewerkt vlees een probleem vormt
Een van de grootste gezondheidsrisico’s van bewerkt vlees ligt in de toevoeging van stoffen zoals nitraten en nitrieten. In het lichaam kunnen deze chemische verbindingen worden omgezet in kankerverwekkende stoffen. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft bewerkt vlees dan ook in de hoogste risicocategorie geplaatst wat betreft kankerverwekkendheid – dezelfde categorie als tabak.
De cijfers liegen niet
Onderzoek wijst uit dat het eten van slechts 25 gram bewerkt vlees per dag – dat is ongeveer één plakje ham – al voldoende is om het risico op darmkanker significant te verhogen. Toch eet de gemiddelde consument een veelvoud daarvan. Volgens cijfers uit een Frans onderzoek uit 2016, consumeert men gemiddeld 288 gram bewerkt vlees per week, voornamelijk in de vorm van vleeswaren. (lees verder onder de afbeelding)
De productieprocessen zijn schokkend
De manier waarop bewerkt vlees wordt geproduceerd, doet menig maag omdraaien. Zo meldt het Amerikaanse ministerie van Landbouw dat voor hotdogs het vlees onder hoge druk door een zeef wordt geperst om eetbaar vlees van de botten te scheiden. Deze ‘vleespasta’ wordt vervolgens gemengd met vetten, zout en conserveringsmiddelen om tot een homogeen product te komen.
Chronische ziekten gelinkt aan vleesconsumptie
De gezondheidsrisico’s beperken zich niet tot kanker. Een teveel aan bewerkt vlees in het dieet wordt ook in verband gebracht met hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en zelfs neurologische aandoeningen zoals een verhoogd risico op bepaalde vormen van dementie. Wereldwijd zijn chronische ziekten verantwoordelijk voor meer dan 70% van alle sterfgevallen, en voeding speelt daarin een sleutelrol.
Jonge mensen lopen steeds meer risico
Opvallend is dat vooral jongeren tot 24 jaar veel bewerkt vlees consumeren, vaak in de vorm van fastfood of snacks. Deze eetgewoonte op jonge leeftijd kan zich op termijn vertalen in een verhoogd risico op gezondheidsproblemen. Artsen en voedingsdeskundigen pleiten daarom voor meer bewustwording rond wat er op ons bord ligt.
Wat kun je dan wel eten?
Hoewel vlees geen vijand hoeft te zijn, is het belangrijk bewuste keuzes te maken. Kies vaker voor onbewerkt vlees, zoals kipfilet of mager rundvlees, en wissel af met plantaardige eiwitbronnen zoals linzen, tofu en bonen. Ook het verminderen van de vleesfrequentie per week heeft al een gunstig effect op de gezondheid.
Conclusie: kies bewust voor je gezondheid
Het is niet nodig om vlees volledig te schrappen, maar wel om kritisch te zijn op het soort vlees dat je eet. Bewerkt vlees kan bij overmatige consumptie een stille bedreiging vormen voor je gezondheid. Kleine aanpassingen in je voedingspatroon kunnen op de lange termijn een groot verschil maken.
LEES OOK:
(Afbeeldingen: Unsplash)
Anna is onze redacteur die met veel passie schrijft over alle onderwerpen die met gezondheid en lifestyle in het algemeen te maken hebben. Al jaren is ze gepassioneerd door een gezonde lifestyle en tips en tricks die je het leven eenvoudiger maken, en dat reflecteert helemaal in de artikels die ze schrijft.